Den Haag

De rechtbank Den Haag is eind 2017 gestart met de pilot Mediation in Insolventiezaken. In die pilot is nadrukkelijk gekozen om ook actieve curatoren uit het Haagse arrondissement op de lijst van pilotmediators te zetten. Op die manier kan worden onderzocht of partijen juist wel of niet een actieve curator als mediator willen en of het zijn van curator een meerwaarde heeft voor de mediations in deze specifieke materie. De beperking is vanzelfsprekend wel dat deze curatoren-mediators geen zaken van kantoorgenoten mediaten.

Uitgangspunten

Soort zaken
Mediation kan worden ingezet in insolventiezaken indien dit kan leiden tot een snellere, goedkopere en/of meer bevredigende uitkomst dan het voeren of voortzetten van een procedure. In beginsel worden onder insolventiezaken faillissementen verstaan. In concrete gevallen kan echter ook in surseances van betaling of in schuldsaneringsregelingen mediation worden toegepast.

Ook bij geschillen die via de procedure als bedoeld in artikel 69 van de Faillissementswet zijn ingezet kan mediation worden gebruikt.

Verder kan mediation worden ingezet bij verzoeken tot faillietverklaring. Doorverwijzing zal dan gebeuren op of naar aanleiding van de faillissementszitting. Hoewel er strikt genomen nog geen insolventiezaak is, worden geschillen die samenhangen met verzoeken tot faillietverklaring – vanwege de vergelijkbare materie – ook onder het bereik van deze pilot gebracht.

Initiatief voor deelname aan mediation – toestemming
Elke partij bij een geschil in een insolventiezaak kan het initiatief nemen om mediation voor te stellen. Ook de rechter-commissaris kan een dergelijk voorstel doen. Indien het initiatief wordt genomen door de curator zal deze in de regel eerst contact opnemen met de rechter-commissaris.

Voor het inzetten van mediation heeft de curator de toestemming van de rechter-commissaris nodig (art. 6.9.c. Recofa-richtlijnen).

Vrijwilligheid
Deelname aan mediation in insolventiezaken geschiedt op basis van vrijwilligheid.

Vertrouwelijkheid
Hetgeen in mediation tussen partijen wordt besproken is vertrouwelijk en kan niet later aan de andere partij worden tegengeworpen. Partijen komen dit overeen in en leggen deze afspraak vast door het opnemen van de geheimhoudingsbepaling in de mediationovereenkomst. In insolventiezaken geldt daarbij een uitzondering voor de rechter-commissaris, die bijvoorbeeld een uiteindelijke vaststellingsovereenkomst tussen partijen moet goedkeuren. In de mediation overeenkomsten voor mediation in insolventiezaken wordt in dit verband een bepaling opgenomen waaruit duidelijk wordt dat de geheimhouding niet geldt indien en voor zover de rechter-commissaris inhoudelijk op de hoogte moet worden gebracht in verband met het uitoefenen van zijn wettelijke taken, zoals neergelegd in de Faillissementswet.

Kosten
De kosten van de mediation worden in principe gelijkelijk tussen partijen gedeeld. Partijen kunnen hierover andersluidende afspraken met elkaar maken.

De deelnemende mediators stemmen ermee in om tijdens de pilot een uurtarief te hanteren van € 250,-- excl. BTW.

Deelnemende mediators
In deze pilot is gekozen om ook curatoren uit het Haagse arrondissement als pilotmediator in te zetten. Bij de evaluatie zullen partijen hun keuze voor een bepaalde mediator kunnen toelichten. Het is de bedoeling inzicht te krijgen in de wenselijkheid van inzet van actieve curatoren.

Deelnemende mediators zijn MfN-registermediators en staan ingeschreven bij de Raad voor Rechtsbijstand. Ze hebben ruime ervaring op het gebied van zakelijke mediations en een voor faillissementen relevante achtergrond. Zij zijn in staat en beschikbaar om partijen actief te begeleiden naar een oplossing die voldoende recht doet aan de wederzijdse belangen.

Op de lijst is een co-mediator opgenomen, die enkel samen met een andere deelnemende mediator mediations doet. Een co-mediator houdt zich eveneens aan de regels van de MfN. Ook deze co-mediator heeft ruime ervaring met zakelijke geschillen en faillissementen.

Voor de (co-)mediators die tevens curator zijn geldt dat ze geen mediations doen in insolventiezaken van kantoorgenoten.

Kortlopend traject
Mediation is in beginsel een kortlopend traject waarin voor de deelnemers snel duidelijk wordt of het geschil door middel van mediation kan worden opgelost. De mediator bespreekt aan het einde van iedere bijeenkomst met partijen of het vervolgen van de mediation nuttig is, waarbij ook de kostenafweging een rol speelt.

Protocol

In de pilot Mediation in Insolventiezaken bij de rechtbank Den Haag geldt het volgende.

Doorverwijzing op de faillissementszitting

1. Indien een partij bij een verzoek dat verband houdt met een faillissementsaanvraag meent dat een geschil zich zou kunnen lenen voor oplossing via mediation meldt hij dat aan de rechter van de faillissementszitting. De rechter neemt dan contact op met het Mediationbureau. Hij kan dat ook doen als hij daar ambtshalve aanleiding toe ziet.
2. Het verdere verloop volgt de route van een gewone doorverwijzing, zij het naar een pilotmediator.
   
   Doorverwijzing in insolventiezaken
    
3. Indien de curator meent dat een geschil in een insolventiezaak zich zou kunnen lenen voor oplossing via mediation neemt hij contact op met de rechter-commissaris.
4. Indien de rechter-commissaris meent dat een geschil in een insolventiezaak zich zou kunnen lenen voor oplossing via mediation neemt hij contact op met de curator.
5. Ook een andere partij bij een geschil in een insolventiezaak kan het initiatief tot mediation nemen. Hij neemt contact op met de curator of met het Mediationbureau van de rechtbank.
6. Indien de curator bereid is deel te nemen aan mediation en de rechter-commissaris daarvoor toestemming geeft, informeert de curator of, als anders is overlegd, de rechter-commissaris het Mediationbureau van de rechtbank.
7. Nadat het Mediationbureau bericht als bedoeld onder 5 of 6 heeft ontvangen informeert het bureau de andere partij telefonisch over de wens om mediation in te zetten om tot een oplossing te komen. Het Mediationbureau licht de werkwijze toe en geeft de partij een reactietermijn van vijf werkdagen. De rechter-commissaris kan bepalen dat niet het Mediationbureau maar hij zelf het voorstel aan de wederpartij doet. De rechter-commissaris doet dat voorstel enkel schriftelijk.
8. a. Bij een positieve reactie bespreekt het Mediationbureau met de curator en de andere partij de mediatorkeuze op basis van de lijst van deelnemende mediators en plant een eerste afspraak bij de gekozen mediator. Ook stuurt het Mediationbureau partijen alle relevante informatie toe, waaronder de voorbeeld mediationovereenkomst.
   b. Bij een negatieve reactie stuurt het Mediationbureau hierover bericht aan de rechter-commissaris. Daarbij wordt tevens de reden gegeven voor het niet deelnemen aan mediation. Het Mediationbureau kan, als het daartoe redenen ziet of op verzoek van de rechter-commissaris, partijen alsnog trachten te bewegen mediation te proberen.
9. Indien alle partijen willen deelnemen aan het mediationtraject gaat dit traject van start, waarbij tijdens de eerste bijeenkomst de mediationovereenkomst wordt getekend. In de mediationovereenkomst is ook opgenomen op welke wijze de kosten van de mediation tussen partijen worden verdeeld.
   Deze kosten worden veelal gelijk over partijen verdeeld, maar andersluidende afspraken zijn ook mogelijk.
10. a. De rechter-commissaris is geen partij bij de mediation. De curator zal op verzoek van de rechter-commissaris of eigener beweging tussentijds mondeling kunnen rapporteren en overleg plegen met de rechter-commissaris en heeft diens goedkeuring nodig voor het aangaan van een vaststellingsovereenkomst. De rechter-commissaris is niet gehouden aan de geheimhouding indien en voor zover dit in strijd zou zijn met het uitoefenen van zijn wettelijke bevoegdheden. Partijen en de mediator dienen hiermee rekening te houden.
    b. Mediators die meedoen aan de pilot verplichten zich hierover een bepaling op te nemen in de mediationovereenkomst, te weten:
    
    “Het is partijen bekend dat de curator in faillissementen voor het aangaan van een vaststellingsovereenkomst de goedkeuring nodig heeft van de rechter-commissaris. De curator is in zoverre jegens de rechter-commissaris niet aan de overeengekomen geheimhouding gebonden. Tijdens de mediation wordt besproken of en welke feiten, gegevens of voorstellen de curator uit eigen beweging zal bespreken met de rechter-commissaris. Indien het voor de toezichthoudende taak van de rechter-commissaris van belang is, zal hij de curator nadere inlichtingen kunnen vragen ter waarborging van het mediationtraject en de belangen van de gezamenlijke crediteuren. De curator zal die moeten verstrekken, waarbij de communicatie tussen curator en rechter-commissaris vertrouwelijk is.”.
     
11. Na afloop van de mediation vullen partijen en de mediator een evaluatieformulier in. Deze formulieren worden toegezonden aan  het Mediationbureau. De daarin gegeven informatie wordt vertrouwelijk behandeld, maakt geen deel uit van het faillissementsdossier en wordt gebruikt om de pilot te evalueren en de verwijzingsvoorziening zo mogelijk te verbeteren.
12. De goedgekeurde vaststellingsovereenkomst blijft berusten onder partijen. Slechts voor zover dat voor het verkrijgen van de goedkeuring nodig was of in het kader van de toezichthoudende taak van de rechter-commissaris nodig is, wordt die overeenkomst aan het faillissementsdossier toegevoegd.
13. Indien partijen executoriale kracht aan de overeenkomst toegekend willen hebben, maken zij daarover in de overeenkomst afspraken. De rechter-commissaris of het Mediationbureau hebben daarin geen bevoegdheid of rol.

Lijst mediators in insolventiezaken Den Haag

mr. Aai Schaberg

www.aaischaberg.nl
is sinds 2005 mediator. Voordat hij zich in juli 2012 zelfstandig vestigde onder de naam Schaberg Advocatuur & Mediation was hij zeven jaar verbonden aan  BarentsKrans. Daarvoor was hij partner bij De Brauw Blackstone Westbroek. Aai heeft het grootste deel van zijn carrière gewerkt als ondernemingsrechtadvocaat, en in die hoedanigheid vele transacties op het gebied van M&A en private equity begeleid, zowel nationaal als internationaal. Ook was hij diverse malen betrokken bij de doorstart van bedrijven na faillissement, onder andere DAF Trucks. Aai behandelt voornamelijk zakelijke geschillen. Als mediator is Aai in eerste instantie faciliterend, maar zal hij niet nalaten zich proactief op te stellen als dat nodig is om het conflict tot een oplossing te brengen.  In zijn hoedanigheid van  lid van de Raad van Orde in Den Haag, was Aai gedurende ruim zeven jaar voorzitter van de Insolventiecommissie van de Haagse Balie. Aai is vaste medewerker en redactielid van het Tijdschrift Conflicthantering. Daarnaast is hij docent Moot Court (vennootschapsrecht) aan de Universiteit Leiden. Aai volgde een executive course Negotiation and Strategic Decision Making aan Harvard Business School. Aai is MfN register mediator.

mr. Bart Neervoort

www.conflictoplossen.nl
heeft een fulltime zakelijke mediation praktijk sinds 2007. Voordien was hij 30 jaar advocaat in de civiele procespraktijk bij Schut & Grosheide in Amsterdam (voorganger van DLA Piper) en bij Van Traa Advocaten in Rotterdam. Hij was van 2007 tot 2014 Raadsheer plaatsvervanger in het Gerechtshof Amsterdam. Neervoort was vanaf het begin betrokken bij de pilots mediation in insolventiezaken. Hij heeft ruime ervaring als mediator bij geschillen tussen partijen in pre-insolventie situaties en geschillen tussen curatoren en bestuurders, banken, (andere) crediteuren en debiteuren. Hij wordt door partijen beschreven als een proactieve gedreven mediator. Hij is MfN, IMI en CEDR gecertificeerd en mediator bij de rechtbanken Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Midden Nederland en bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam en bestuurslid van de Stichting Insolventie Mediation.

mr. Lenka Hora Adema

www.lenka.nl
heeft ruim tien jaar ervaring als mediator in de zakelijke context met als specialisatie overheidsmediation, arbeidsmediation en creditmanagement-mediation. Zij is als partner verbonden aan mediationkantoor HAvZ (HAvZ.nl) dat o.a. gespecialiseerd is in (internationale) conflicten in de zakelijke context en gevestigd aan het Sweelinckplein 1 te Den Haag. Naast haar werk als mediator werkt zij regelmatig als mediation-opleider voor het Centrum voor Conflicthantering en voor universiteiten in binnen- en buitenland en treedt zij regelmatig op als assessor bij het praktijkexamen voor mediators (INTOP). Tevens is zij bestuurslid bij de Stichting Tuchtrechtspraak voor Mediators en is zij redactielid van het Tijdschrift Conflicthantering, het vakblad voor mediators. Voordat Lenka mediator werd, werkte zij bij het Wetenschappelijk Bureau van de Hoge Raad en als advocaat ondernemingsrecht, arbeidsrecht en insolventierecht.

drs. Linda Reijerkerk

www.elementmediation.nl
heeft gedurende haar gehele arbeidzame leven trainingen ontwikkeld en gegeven. De laatste tien jaar als inleider en trainer voor mensen die nieuwsgierig zijn naar mediation of zelf mediator willen worden. In 2001 heeft zij tevens de opleiding tot professioneel coach afgerond. Als gecertificeerd NMI-mediator heeft zij meer dan 10 jaar ervaring op het gebied van complexe mediationzaken. Zij is mediator bij de Raad van State voor milieu- en ruimtelijke ordeningszaken, mediator bij de rechtbank voor zakelijke conflicten en arbeidsgeschillen, voorzitter van het Europese Netwerk van Mediators en bestuurslid van de Stichting Aviation Mediators.

mr. Martin Brink

 www.vbk.nl
is een specialist op het gebied van het vennootschapsrecht en bestuurdersaansprakelijkheid. Hij heeft als mediator ervaring met insolventiezaken en was een van de advocaten die bij de Ondernemingskamer te Amsterdam optrad in de kwestie van het faillissement van de Landis Groep. Hij is als mediator gecertificeerd door de Mediators Federatie Nederland, het Internationaal Mediation Instituut en het Center for Effective Dispute Resolution te Londen (Global Panel). Hij werkt bij voorkeur op basis van afspraken voor hele dagen. Is de afgesproken tijd niet nodig, dan gaat ieder zijns weegs. Is er beweging, dan kan er worden doorgepakt. Martin Brink is Voorzitter van de Vereniging Corporate Mediation en docent enquêterecht aan de Grotius Academie. Hij is raadsheerplaatsvervanger in het gerechtshof te ’s-Gravenhage en lid van de Commissie Mediation van de Nederlandse Orde van Advocaten. Hij heeft 40 jaar ervaring als advocaat en is als mediator werkzaam sinds 2002. Hij is auteur van talloze publicaties, waaronder de boeken Due Diligenge, (Business) Mediation en materiedeskundigheid en Mediation, Next Level. Who’s Who Legal 2016 zegt over Martin Brink: “He possesses a unique set of interpersonal skills that make him a standout at any negotiation table.”

mr. A.M.P.A.  (Xandra) Quaedvlieg

is MfN Registermediator en jurist. Opleiding: Nederlands Recht aan de  Rijksuniversiteit Utrecht (mr), vele PAO cursussen (bankrecht, effectenrecht, zakelijk zekerhedenrecht, huwelijksvermogensrecht) Opleiding tot mediator Centrum voor Conflicthantering te Haarlem( MfN Registermediator). Diverse specialisaties: arbeidsconflicten, nalatenschapsmediation  (geregistreerd Stichting nalatenschapsmediation), huwelijksvermogensrecht, alimentatie.(aantekening familiemediator bij rechtbank Den Haag en Rotterdam). Arbeidsverleden en huidig werk: Ruim 17 jaar ervaring als bedrijfsjurist bij bancaire instellingen. Werkzaamheden: algemeen contractenrecht, vermogensrecht,  financieringsvraagstukken, zekerheidsrecht, bijzonder beheer bij bedrijven in moeilijkheden, uitwinningstrategie, voorbereiden procedures, bankzorgplicht, klachtenfunctionaris voor cliënten bij vermogensbeheer en kredietverlening. Vanaf 2008 werkzaam als MfN Registermediator, vanaf 2009 oprichting mediationkantoor: BQV Mediators te Den Haag, zie www.BQVmediators.nl. Specialisatie:  Arbeidsconflicten, samenwerkingissues, zakelijke conflicten, echtscheiding en nalatenschappen (ook boedelissues). Vanaf 2008 ook werkzaam als mediator bij de rechtbanken van Den Haag en Rotterdam (verwijzing naar mediation).

Team Insolventie
mr F.M. Verburg, senior juridisch medewerker f.verburg@rechstpraak.nl
 

Mediationbureau
Mw. mr. L.W.J. van der Krogt
Dhr. R.P. van Heck
(senior) mediationfunctionarissen
Tel. 06 11030924
mediation.rb.denhaag@rechtspraak.nl